Gruzja
Gruzja, kraj, który co roku przyciąga coraz więcej turystów. Na początku wydawała się dzika, niedostępna i tajemnicza. Chęć jej odkrywania stawała się coraz większa, dzięki temu tworzyły się historie, które sprawiły, że po ich wysłuchaniu kierunek ten lądował na szczycie listy krajów do odwiedzenia. Niezwykle przyjaźni i gościnni mieszkańcy, którzy opowiadają o historii kraju, pokazują to co w nim najlepsze i promują lokalne wyroby. Gruzini bardzo biorą do serca powiedzenia „Gość w dom, Bóg w dom” i potrafią nawet pomimo bardzo ograniczonych funduszy na życie podzielić się ostatnim kawałkiem chleba. Dlatego warto odwiedzając lokalnych mieszkańców na koniec wizyty kupić od nich wino, czaczę czy inny wyrób. W pamięci trzeba mieć również to, że odmowa wypicia oferowanego trunku jest odbierana jako obraza gospodarza. W Gruzji poza przyjaznymi mieszkańcami czekają oszałamiające widoki! Ze względu na zróżnicowanie terenu każdy znajdzie coś dla siebie, wypoczynek nad morzem, relaks nad jeziorem, górski trekking, bushcraft i bardzo popularne wycieczki jeepem z napędem na cztery koła. W Gruzji znajdują się góry Kaukazu z najwyższym szczytem po tej stronie — Szchara 5193 m n.p.m. – oraz najbardziej znanym, czyli Kazbek (5047 m n.p.m.). Stolicą Gruzji jest Tbilisi, miasto to zostało założone 6000 lat temu.
Przewodnik
WALUTA I ORIENTACYJNE CENY:
LARI (GEL), 1 GEL = ok. 1,52 PLN (wg kursu NBP z czerwca 2022).
Przykładowe ceny:
- woda mineralna (1,5 l) ok. 1,60 GEL
kawa w restauracji ok. 3 GEL
piwo w barze ok. 6 GEL
obiad w restauracji ok. 50-100 GEL
fast food ok. 10-30 GEL
KLIMAT/KIEDY JECHAĆ:
W Gruzji panuje klimat podzwrotnikowy. To kiedy jechać do Gruzji najlepiej określi cel. Jeśli jest to plażowanie i odpoczynek, to najlepiej wybrać czas od czerwca do lipca jest wtedy najcieplej. Średnia temperatura wynosi ok. 25 stopni. Najcieplejszym miesiącem jest sierpień. Wybierając się na zwiedzanie i trekking należy celować w takie miesiące jak wrzesień lub październik, średnia temperatura wynosi wtedy 20 stopni. Na narty najlepiej jechać w grudniu, styczniu i lutym. Przed planowaniem wyjazdu najlepiej sprawdzić prognozy pogody, gdyż bywa ona nieprzewidywalna.
JĘZYK:
W Gruzji mieszkańcy posługują się językiem gruzińskim. Niektórzy Gruzini mówią też po rosyjsku. W miejscowościach turystycznych nie powinno być problemu w porozumiewaniu się po angielsku np. w restauracji.
CZAS:
Gruzja jest w strefie GMT+4. Między czasem polskim a gruzińskim są dwie godziny różnicy. Należy dodać dwie godziny do aktualnego czasu polskiego.
ELEKTRYCZNOŚĆ:
W Gruzji gniazdka są europejskie. Polskie wtyczki będą pasować do gniazdek dostępnych na miejscu.
KUCHNIA/SMAKOWITOŚCI:
Kuchnia gruzińska posiada swoich miłośników na całym świecie. O tym mógłby być osobny przewodnik! Kuchnia gruzińska oparta jest na bakłażanach, pomidorach, fasoli, orzechach, kolendrze, ziemniakach i oczywiście serze. Koniecznie będąc w Gruzji, trzeba udać się na uroczystą suprę z pysznym jedzeniem, winem i tańcami. To będzie niesamowite doświadczenie i możliwość na spróbowanie wielu potraw. Supra jest symbolem tego jak gościnni są mieszkańcy. Rozróżnia się dwie supry, tę radosną z tańcami oraz tę, którą wyprawie się po pogrzebie. Daniami, które na pewno pojawią się na stole podczas supry to słynne chinkali, czyli gruzińskie pierogi w środku z przyprawionym mięsem wieprzowym lub baraniną i aromatycznym rosołem. Ważny jest sposób jedzenia chinkali. Łapiemy za „ogonek” pieroga, przekręcamy go do góry nogami, nagryzamy brzeg przysmaku i wypijamy zawarty w nim rosół, następnie zjadamy prawie całego pieroga, zostawiając jedynie ogonek, za który trzymamy (jest to niedogotowane ciasto i lepiej go nie jeść). Następną potrawą, którą koniecznie trzeba spróbować, jest chaczapuri. Możemy spotkać kilka wersji chaczapuri, imeretyńskie nadziewane serem, lobiani z fasolą, na słodko oraz najbardziej znaną wersją — chaczapuri adżarskie. Chaczapuri adżarskie nadziane jest serem i idealnie przygotowanym jajkiem, którego żółtko nie jest w pełni ścięte, a na wierzchu roztapia się kawałek masła. Podczas naszego wyjazdu Gruzja od A do Z, zaplanowaliśmy warsztaty kulinarne, podczas których można nauczyć się przygotowywania chaczapuri i chinkali! Dla mięsożerców mamy dwie propozycje. Jedna to szkmeruli, czyli kawałki soczystego kurczaka w aromatycznym mleczno czosnkowym sosie, jest to bardzo syte danie. Kolejną propozycją jest mcwadi, czyli gruzińskie szaszłyki z mięsa wieprzowego lub z kurczaka. Najlepsze można zjeść w regionie słynącym z win — Kachetia. Pieczone są w gałęziach winorośli, co nadaje im wyjątkowego aromatu, najlepiej komponują się ze śliwkowym sosem (tkemali). Dla wegetarian również mamy wyśmienitą propozycję — pchali. Pchali to pasta zrobiona z liści buraka, pokrzywy, szpinaku ze zmielonymi orzechami włoskimi i kolendrą (formowana w kulki), najczęściej posypane ziarnami granatu. Polecamy również badridżani jest to bardzo proste danie, podawane najczęściej jako przystawka. Smażone plastry bakłażana nadziewane pastą z orzechów zawinięte jak naleśniki i posypane granatem. Poezja smaku! Tych, którzy lubią zupy, polecamy spróbowania lobio (zupa z czerwonej fasoli). W każdej gruzińskiej piekarni najbardziej znajdziemy gruzińskie chleby wypiekane w specjalnym glinianym piecu tone. Wspomnimy też o słodkich przysmakach, pierwszym jest czurczchela, zauważyć można ten przysmak zwisający na straganie. Wygląda jak plastikowa zabawka na plażę lub świecą, ale jest to słodycz! Zatopione w winogronowej paście orzechy z dodatkiem cukru i mąki są czymś, co koniecznie trzeba spróbować podczas odkrywania Gruzji. Bardzo smaczne są też „kartki”, rulony przygotowane z suszonego i sprasowanego owocowego puree, są lekko kwaśne i bardzo orzeźwiające — tklapi. Wszystkie te przysmaki należy popijać gruzińskim winem, czaczą, albo słynnymi słodkimi gruzińskimi lemoniadami.
PAMIĄTKI:
Na pierwszym miejscu rzeczy, które koniecznie trzeba przywieźć z Gruzji, ex aequo gruzińskie wino domowe i czacza. Wino można kupić od tzw. „lokalsów” lub w markecie, do przewożenia samolotem lepiej nadaje się alkohol zabezpieczony akcyzą i oryginalnie zapakowany. Dodatkiem, który sprawi, że picie gruzińskich trunków będzie, jak rytuał jest róg, z którego często pije się właśnie wino. Kolejną pamiątką do smakowania jest słodycz, czyli czurczchela i tklapi. Aromatyczne sosy mogą być pomysłem na prezent. Sos tkemali przygotowany jest ze śliwek i mirabelek oraz sos adżika, jest to pastą z czerwonej papryki i czosnku z dodatkiem gruzińskich ziół. Polecamy również sól swańską z ziołami, utscho suneli (kozieradka). Warto zainteresować się rękodziełem z Gruzji. Piękne i oryginalne figurki będą spoglądać z lokalnych straganów.
TRANSPORT I KOMUNIKACJA:
Miejskie środki transportu to marszrutki, autobusy i pociągi. Jeśli chcemy dostać się w góry najlepiej skorzystać z jeepa z napędem na cztery koła, gdyż drogi bywają zaskakujące.
Pogoda
Miesiąc | I | II | III | IV | V | VI | VII | VIII | IX | X | XI | XII |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Temperatura powietrza w dzień [°C] Temp. pow. w dzień | 6 | 7 | 12 | 18 | 23 | 27 | 31 | 26 | 26 | 20 | 16 | 7 |
Temperatura powietrza w nocy [°C] Temp. pow. w nocy | -2 | -1 | 2 | 7 | 12 | 16 | 19 | 19 | 15 | 9 | 4 | -1 |
Temperatura wody [°C] Temp. wody | 11 | 9 | 9 | 11 | 17 | 23 | 25 | 27 | 25 | 21 | 16 | 13 |